مدلسازی تغذیه طبیعی و مصنوعی دشت شهرضا و تاثیر تغذیه مصنوعی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی

به منظور مدیریت منابع آب، تعیین تغذیه آب زیرزمینی امری ضروری است. از طرفی بررسی تاثیر طرحهای تغذیه مصنوعی بر تغییرات کیفیت آب زیرزمینی حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق برآورد میزان تغذیه در دشت شهرضای جنوبی و همچنین بررسی تاثیر طرح های تغذیه مصنوعی بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه می باشد. در این تحقیق با استفاده از مدل حرکت تجمعی بارش (crd) میزان تغذیه طبیعی در منطقه شهرضای جنوبی محاسبه و سطح آب زیرزمینی برای هر ماه توسط این مدل پیش بینی شد. نتایج نشان داد که به طور کلی نمودار شبیه سازی شده از نمودار سطح ایستابی اندازه گیری شده تبعیت می کند. با بررسی تفاوت بین دو نمودار سطح آب زیرزمینی شبیه سازی شده و اندازه گیری شده، مشخص گردید که عواملی چون عدم دسترسی به مقادیر پمپاژ از چاه های غیرمجاز در منطقه، برداشت بیش ازحد مجاز از چاههای دارای مجوز و همچنین عدم اندازه گیری سطح ایستابی در زمان مناسب در این تفاوت ها دخالت دارند. میزان تغذیه طبیعی دشت شهرضای جنوبی با استفاده از مدل حرکت تجمعی بارش و بر اساس درصدی از بارندگی معادل 61/34% بدست آمد که بیش از 60% این مقدار در نواحی غربی و جنوبی دشت اتفاق می افتد. برای درک بهتر از شرایط آب زیرزمینی در زیر تاسیسات تغذیه مصنوعی، افزایش سطح ایستابی در زیر این تاسیسات و همچنین شعاع تاثیر آنها با استفاده از معادلات نفوذ و مدل هانتوش شبیه سازی شد. طبق نتایج بدست آمده بیشترین افزایش سطح ایستابی و نیز بیشترین شعاع تاثیر تغذیه مصنوعی بلافاصله پس از زمان آبگیری، مربوط به طرح کهرویه می باشد که به ترتیب 22 و 600 متر بدست آمد. خصوصیات بافت خاک و نفوذپذیری بالا در محل این طرح را می توان از مهمترین دلایل نتایج بدست آمده دانست. همچنین تاثیر طرح های تغذیه مصنوعی بر تغییرات سطح ایستابی در منطقه مورد بررسی قرار گرفت که در بعضی از مناطق افزایش سطح ایستابی تا 5 متر مشاهده گردید. با بررسی تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در منطقه برای سال های 1379-1374 و 1386-1380 مشخص شد که غلظت عناصر شیمیایی آب زیرزمینی در سال های 1386-1380 نسبت به دوره قبل افزایش یافته است و کیفیت آب زیرزمینی در جهت حرکت آب زیرزمینی نامطلوب تر می شود. بنابراین با حرکت به سمت نواحی خروجی آبخوان و با افزایش عمق سطح آب زیرزمینی، غلظت عناصر شیمیایی آب زیرزمینی افزایش می یابد. با بررسی تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در چاه های اطراف طرحهای تغذیه مصنوعی واقع در منطقه، مشخص گردید که به طور کلی این طرح ها در بهبود کیفیت آب زیرزمینی موثر می باشند.